Slapen doe je elke dag met af en toe een uitzondering daargelaten. Je hebt slaap nodig om goed te kunnen functioneren. Je ontstresst en hebt de volgende dag weer genoeg energie om de dag te beginnen. Als je gaat stappen en de volgende dag nog verplichtingen hebt of keurig in de collegezaal zit dan kun je wel door met minder of geen slaap. Of je hebt een baby die je de hele nacht wakker houdt, waardoor je alle tijden op je wekker voorbij ziet komen. Het overkomt iedereen weleens, dat we minder lang slapen. Maar hoe lang kun je nu eigenlijk zonder slaap?

Wereldrecord zonder slaap

Het wereldrecord zonder slaap staat op naam van Randy Gardner. In december 1963 bleef de toen zeventienjarige Gardner maar liefst elf dagen én nachten achter elkaar wakker. Dat wereldrecord is sindsdien niet verbroken, dus staat nog steeds op zijn naam. Na die elf dagen zonder slaap kreeg Gardner wel last van hallucinaties, stemmingswisselingen, geheugenproblemen en concentratieproblemen. Verder daalde zijn lichaamstemperatuur en begon hij met dubbele tong te praten. Hieruit blijkt maar weer hoe belangrijk slaap is voor de mens. Natuurlijk krijg je niet na een dagje geen slaap last van deze symptomen, maar een nacht niet slapen kan al veel gevolgen hebben.

Hoe lang kun je zonder slaap?

Hoe lang je zonder slaap kan is lastig te zeggen. Om toch een poging te doen om hier antwoord op te krijgen, is een experiment met ratten uitgevoerd. Hieruit bleek dat ratten na ongeveer twee á drie weken slaaptekort overleden. Een experiment met mensen zal niet uitgevoerd worden, dus het is lastig te bepalen of dit ook voor mensen geldt. Wel heeft slaaptekort een aantal effecten op de mens. Zowel slaaptekort op de lange als op de korte termijn. De mens zal daarom eerder sterven aan slaaptekort dan aan honger. Niet slapen heeft grote gevolgen voor lichaam en geest.

Symptomen bij één nacht zonder slaap

Één nacht zonder slaap heeft al grote effecten op je lichaam. Zo blijkt uit onderzoek dat mensen met een nacht zonder slaap al symptomen krijgen, die lijken op schizofrenie. Zo konden de deelnemers aan dit onderzoek na een nacht zonder slaap al minder goed informatie filteren. Ook kregen ze aandachtsstoornissen en werden ze mentaal zwakker. Ook als je slecht slaapt dan heb je de volgende dag last van je concentratie en een slechter geheugen.

Symptomen bij slaaptekort op de lange termijn

Als je een nachtje geen slaap hebt of als je maar een paar uur slaap hebt dan heb je dus al last van een verminderd concentratievermogen en een slechter geheugen. Maar wat zijn de gevolgen als je meerdere nachten achter elkaar niet kunt slapen of heel weinig slaapt? Als je meer dan drie dagen niet slaapt dan verzwakt je immuunsysteem en krijg je last van stemmingswisselingen. Als je nog veel langer wakker bent, zoals wereldrecordhouder Randy Gardner, dan kun je dus ook last krijgen van hallucinaties. Als je te lang niet slaapt dan kan het lichaam je dwingen om te slapen. Zo kun je na slaaptekort op lange termijn last krijgen van black-outs. Ook microslaapjes komen voor. Dit zijn korte momenten waarop je enkele seconden onbewust slaapt. Dit gebeurt vaak met de ogen open. Doordat je lichaam je dwingt om na extreem slaaptekort te slapen, is het dus de vraag of je aan slaaptekort kan sterven.

Slaapstoornis

Als je langere tijd problemen hebt om te slapen dan kan er sprake zijn van een slaapstoornis. Als je ’s avonds veel wakker bent of het niet lukt om in slaap te vallen dan kan het zomaar zijn dat je een slaapstoornis hebt. Ook overdag moe en slaperig zijn en slapen op een ongewoon tijdstip kan te maken hebben met een slaapstoornis. Tot slot kun je daardoor last krijgen van slaapwandelen, tandenknarsen, onrustige benen, angstaanvallen en nachtmerries. Slaap is een levensbehoefte en is nodig om lichaam én geest te herstellen. Met slaap bouw je energie op. Als je last hebt van bovenstaande symptomen dan kun je last hebben van een slaapstoornis.

Gemiddeld aantal uren slaap

Hoeveel slaap je nodig hebt, dat is voor iedereen weer anders. Gemiddeld slapen volwassenen tussen de zeven en acht uur per nacht. Toch zijn er mensen die aan vijf of zes uur genoeg hebben om zich uitgerust te voelen en zijn er ook mensen die negen tot tien uur slaap nodig hebben. Over het algemeen slapen vrouwen gemiddeld langer dan mannen en slapen kinderen meer dan volwassenen. Ouderen slapen daarbij vaak weer minder dan mensen van een iets jongere leeftijd. Bij twintig tot dertig procent van de mensen komt het weleens voor dat ze een paar nachten achter elkaar slecht slapen. Dit heeft effecten op het concentratievermogen en het geheugen en is zeer vervelend. Toch is het niet gevaarlijk en de meeste mensen slapen weer beter na een aantal dagen of weken.